همه چیز درباره اسپرسو
قهوه اسپرسو یک نوشیدنی اصیل و با خاستگاه ایتالیایی است و از ترکیب دو کلمه Perssure و Express تشکیل شده است .قهوه اسپرسو با عبور دادن آب نزدیک به نقطه جوش با فشار زیاد از میان دانه های آسیاب شده قهوه تهیه می شود. اسپرسو فرمی غلیظ از قهوه با طعم کامل است که در غالب «شات» سرو میشود.
قهوه اسپرسو یکی از پرطرفدارترین قهوه های دنیا محسوب می شود. دلایل این محبوبیت بالا را می تواند سرعت بالا فرآیند آماده سازی قهوه اسپرسو، غلظت بالای قهوه خروجی، کافئین بالا و سرعت تاثیرگذاری آن در بدن دانست. باید بدانید که بسیاری از نوشیدنی های دیگر مثل لاته، کاپوچینو، موکا، آمریکانو و… بر پایه قهوه اسپرسو تهیه می شوند. از لحاظ ظاهری، قهوه‌ی اسپرسو را میتوان با لایه‌ای از کف (فوم)که روی نوشیدنی تشکیل میشود شناخت. این لایه ی طلایی رنگ (نه سفید و قهوه ای ) نشانه غلظت و سنگینی و مرغوبیت قهوه اسپرسو میباشد.
تفاوت میان قهوه و اسپرسو و سایر انواع قهوه به میزان آسیاب و فرآیند تهیه آنها بازمی‌گردد. دانه‌های اسپرسو به‌شیوه ای آسیاب میشوند که یکپارچگی بیشتری نسبت به قهوه داشته باشند و هنگام عبور پرفشار آب داغ هم محکم به یکدیگر می‌چسبند. نتیجه کار هم یک شات اسپرسوی دلچسب است که هم میتوان به تنهایی نوشیدش و هم لیستی بلندبالا از نوشیدنی‌های دیگر مثل کاپوچینو و آمریکانو را با آن تهیه کرد.
اسپرسو طعمی برجسته‌تر و عمیق تر از سایر سایر انواع قهوه دارد. نسبت بالای قهوه به آب موجب این میشود که طعم واقعی قهوه را بیشتر در یک شات اسپرسو احساس کنیم. در واقع عناصر مختلف مانند رایحه، شیرینی، برشته‌کاری، اسیدی بودن و طعم‌های منحصربه‌فرد، بیشتر در اسپرسو به چشم می‌آیند.
اسپرسو با توسعه شهرنشینی به سرعت در ایتالیا محبوب شد و گسترش آن درقاره اروپا در فاصله زمانی کوتاهی میسر میگردد. ذائقه مردم انگلیس در نوشیدن قهوه و شیر باعث شد اسپرسو در این کشور درقالب قهوه کاپوچینو به اوج محبوبیت برسد. حال آنکه مثلا در آمریکا با توجه به حجم کم شیر نوشیدنی مثل کاپوچینو، لاته پرطرفدار شد! محبوبیت روز افزون قهوه لاته در آمریکا باعث شد در دهه 90 کمپانی استارباکس آن را به صورت جهانی تجاری سازی کند.
روش های تهیه اسپرسو :
همانطور که گفتیم اسپرسو با عبور آب داغ به پودر آسیاب شده قهوه تحت فشار تهیه می شود. برای درست کردن قهوه اسپرسو بهترین و ایده آل ترین شیوه ، استفاده از دستگاه های اسپرسوساز است. این دستگاه ها انواع مختلف خانگی، نیمه صنعتی و صنعتی دارند.
هر کدام از این دستگاه ها ویژگی های خاص خود را دارند که البته نمی توان قهوه عصاره گیری شده توسط یک دستگاه صنعتی را با دستگاه های خانگی مقایسه کرد. اسپرسوساز های صنعتی دارای حجم بویلر (دیگ بخار) بالاتری هستند و فشار استاندارد 9 بار که برای تهیه اسپرسو لازم است را محیا می کنند. از معایب دستگاه های اسپرسوساز این است که همه جا در دسترس و قابل حمل نیستند.
اگر شما بخواهید هنگام سفر یا در طبعیت قهوه اسپرسو نوش جان کنید باید به فکر تهیه موکاپات باشید. موکاپات یک اسپرسو ساز همراه ، کوچک، سبک هستند. تنها با داشتن شعله آتش یا حرارت گاز می توانید قهوه اسپرسو درست کنید. طبعیتآ قهوه تهیه شده به وسیله موکاپات کیفیت قهوه اسپرسو دستگاه های اسپرسوساز را ندارد.
برای تهیه قهوه اسپرسو می توانید از انواع دانه های قهوه عربیکا، روبوستا و یا ترکیب های مختلف آنها استفاده کنید. اما در نهایت این مساله صرفا بستگی به ذائقه شما دارد. در هنگام تهیه اسپرسو باید به این نکته توجه کنید که پودر قهوه کاملآ مناسب روش تهیه شما به وسیله اسپرسوساز یا موکاپات باشد.
میزان رست قهوه در اسپرسو:
میزان رست مطلوب برای قهوه اسپرسو معمولا دارک((Dark Roast روست میباشد.برای این منظور به دمای 230 درجه سانتی گراد نیاز داریم.بد نیست بدانید در رست های قوی تر معمولا طعم اسیدی دانه های قهو محو میشوند و رایحه و طعم اصیل قهوه اسخراج میگردد.
تهیه قهوه اسپرسو با روست لایت ((Light Roast و روست مدیوم (Mediom Roast) هم امکان پذیر است اما همانطور که گفته شد هر رست دانه قهوه کمتر باشد طعم اسیدی بیشتری دارد. در مجموع میتوان گفت که قهوه دارک رست طعمی سازگارتر با اسپرسو دارد.
میزان کافئین در اسپرسو چقدر است؟
قهوه اسپرسو یکی از بهترین منابع کافئین می باشد. به‌طور معمول یک فنجون اسپرسو (حدودا ۳۰ میلی‌لیتر اسپرسو) بین ۴۵ تا ۷۵ میلی‌گرم کافئین دارد. و در مقابل یک فنجان قهوه دمی ۲۰ میلی‌گرم کافئین دارد.به همین علت است که اسپرسو در شات های کوچک سرو میشود.
انواع اسپرسو:
اسپرسو ساده
مطابق با توضیحات پیشین اسپرسو (Espresso) نوشیدنی غلیظی است که با عبور دادن آب بسیار داغ و پرفشار از میان دانه‌ها و پودر قهوه دارک رست به دست می‌آید. این فرایند دم آوردن متفاوت باعث میشود اسپرسو عطر و طعم قوی‌تر و تلخی بیشتر نسبت به قهوه دمی داشته باشد. استخراج هر شات اسپرسو حدودا ۲۵ تا ۳۰ ثانیه زمان می‌برد.
ریسترتو((Risteretto :
ریسترتوهم یکی از انواع معروف اسپرسو میباشدکه با یک شات اسپرسو تهیه میشود، اما آب کمتری نسبت به یک شات معمولی دارد و بنابراین باید منتظر غلظت حتی بیشتر و طعم حتی قوی‌تر باشید. اصلی‌ترین تفاوت ریسترتو با اسپرسو این است که ترکیبات کمتری از درون دانه‌های قهوه آزاد میشوند و بنابراین طعمی شیرین‌تر را احساس خواهید کرد.
لانگو(Lungo) :
یکی دیگر از انواع قهوه اسپرسو، لانگو میباشد که با مقادیر بیشتری از آب گرم تهیه میشود. برای تهیه این نوشیدنی، زمان بیشتری به فرایند استخراج قهوه اختصاص داده میشود که در نهایت کافئین بیشتری در اسپرسو لانگو تجربه خواهیم کرد. در مجموع لانگو به درد افرادی می‌خورد که یک نوشیدنی قوی‌تر اما خوش‌خوراک‌تر می‌خواهند.همچنین به دلیل میزان کافئین قابل توجه و طعم عمیقی که دارد، نوشیدن اسپرسو لنگو معمولا در اوایل روز توصیه میگردد.
دوپیو(Doppio) :
دوپیو (Doppio) هم یکی دیگراز انواع خانواده اسپرسو است که با دو شات اسپرسو تهیه میشود. با توجه به استفاده از دو برابر قهوه بیشتر، این نوشیدنی غلیظ‌تر است و تلخی اندک بیشتری هم نسبت به اسپرسو عادی دارد. حتی لایه خامه‌ای روی نوشیدنی هم در دوپیو تیره‌تر است.
- برخی از فواید قهوه اسپرسو:
- تقویت حافظه باند مدت
- تقویت تمرکز و قدرت تفکر و تصمیم گیری
- منبع غنی آنتی اکسیدان
- تقویت توان بدنی برای انجام فعتلیت های فیزیکی
- کالری بسیار کم و مناسب برای رژیم های غذایی و ورزشی
- تسهیل کننده فرآیند کاهش وزن
- کاهش خطر سکته مغزی
- بهبود سیستم هضم و گوارش
- کاهش خطر ابتلا به دیابت
- افزایش انرژی و تقویت حالات روحی
